Қазақстанда атом электр станциясының құрылысы миллиардтаған долларға жетуі мүмкін. Бұл туралы LS-ке энергетика министрлігінде хабарлады.
Министрліктің мәліметінше, құрылыс құны жобаны іске асыру моделі, қаржыландыру шарттары, технология, станция қуаты, орналасқан жері және т.б. көптеген факторларға байланысты болады.
"Әлемдік тәжірибеге сәйкес, үлкен қуаттылықтағы екі блокты атом электр станциясының құрылысы шешім қабылданған сәттен бастап шамамен 10-11 жыл ішінде жүзеге асырылады. Бұл ретте әлемде салынған ұқсас станциялардың құны шамамен $10-12 млрд құрады", — деп түсіндірді энергетика министрлігінде.
Министрлік жобаны іске асыру мерзімдері мен нақты бағасы реактор технологиясын таңдағаннан кейін 2024 жылға дейін анықталатынын айтты. Пайдалануға беру 2035 жылға қарай күтілуде.
Сонымен қатар, LS редакциясы энергетика министрлігі ұсынған мамандардың талдауына сәйкес, станция көл жағасында орналасқан жағдайда, пайдалану кезінде судың қайтарымсыз шығыны табиғи буланудан болатын шығындармен салыстырғанда төмен болатынын жеткізді.
Мысалы, 2021 жылы Балқаш көлінде 18,9 текше км су буланған. Энергетика министрлігі LS-ке ұсынған есептеулер бойынша екі блокты атом электр станциясын пайдаланудан суды тұтыну жылына шамамен 63 млн текше метр суды құрайды, бұл көлдің барлық шығындарының 0,32%-зы.
Энергетика министрлігі қазіргі уақытта осы жобаны іске асырудың әлемдік тәжірибесін зерделеу бойынша жұмыстар жүргізіліп жатқанын атап өтті. Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің қауіпсіздік нормаларына және жобалық критерийлер мен реактор сапасын қамтамасыз ету бойынша әлемдік реттеуші органдардың талаптарына сәйкес, нарықта бар әлемдік өндірушілердің реакторлық технологияларының қауіпсіздігіне талдау жүргізіледі.
Қазақстанда АЭС салу үшін ұқсас станцияларды салу және табысты пайдалану тәжірибесінде тексерілген 3 және 3+ буынның қысымымен суы бар жеңіл су реакторлары қарастырылады.
Әлеуетті жеткізушілер ретінде CNNC (Қытай, HPR-1000 реакторы), "Росатом" (Ресей, ВВЭР-1200 реакторлары, ВВЭР-1000), KHNP (Оңтүстік Корея, APR-1400 реакторы) және EDF (Франция, EPR 1200 реакторы) компаниялары қарастырылуда. Осы жеткізушілермен АЭС салу бойынша ұсынылатын шарттарды талқылау бойынша келіссөздер жүргізілуде.
Сонымен қатар, министрлікте президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанда осы станцияны салу мәселесі бойынша жалпыұлттық референдум өткізуге бастамашы болғанын еске салды.
Орталық сайлау комиссиясы сондай-ақ, президент референдум тағайындау туралы шешімді жарлық шығару арқылы шығаратынын, онда шығарылған мәселелердің күні мен тұжырымы белгіленетінін нақтылады.
Іс-шараның өзі оны тағайындау туралы шешім (Жарлық) қабылданған күннен бастап бір айда немесе үш айдан кешіктірілмейтін мерзімде өткізіледі. Ерекше жағдайларда президент басқа мерзімдерді белгілей алады.
Өз кезегінде, "Самұрық-Қазына" басшысы Нұрлан Жақыпов Қазақстанда атом электр станциясының құрылысына күмән келтірді.
